Warmtepompen hebben een hoger rendement dan cv-ketels, dat staat vast. Maar hoe groot is dat verschil precies? Hoe wordt dit rendement berekend en wat zijn de besparingen die u kunt verwachten in vergelijking met een cv-ketel? Wij leggen uit hoe u het rendement van een warmtepomp kunt begrijpen, berekenen en optimaliseren. Benieuwd naar uw situatie? Doe de woningcheck en ontdek of uw huis geschikt is voor een hybride warmtepomp.
Het rendement van een warmtepomp wordt vaak uitgedrukt door middel van de COP (Coefficient of Performance) en SCOP (Seasonal Coefficient of Performance). Deze waarden geven aan hoeveel warmte de warmtepomp levert ten opzichte van de hoeveelheid elektriciteit die ze verbruikt. Hoe hoger deze waarden, hoe efficiënter de warmtepomp werkt. Onderaan deze pagina gaan we dieper in op het verschil tussen deze waarden.
Een warmtepomp werkt op elektriciteit om warmte uit de lucht, water of bodem te halen en deze naar binnen te transporteren. Hoewel de warmtepomp een lager energieverbruik heeft, verbruikt hij dus wel elektriciteit. Het is belangrijk om dit mee te nemen in uw berekeningen van kosten en besparingen. Het combineren van een warmtepomp met hernieuwbare energiebronnen, zoals zonnepanelen, kan dit verbruik verduurzamen.
De efficiëntie van een warmtepomp is sterk afhankelijk van de isolatie van het huis. Een goed geïsoleerd huis houdt de warmte beter vast, waardoor de warmtepomp kleiner kan zijn en minder hard hoeft te werken om een comfortabele temperatuur te handhaven. Ook kan de warmtepomp in die situatie met een lagere watertemperatuur uw woning verwarmen. Ook dit draagt bij aan een lager elektriciteitsverbruik. Het is belangrijk om te evalueren of uw huis goed geïsoleerd is om optimaal rendement uit de warmtepomp te halen.
Wilt u weten of uw huis geschikt is voor een hybride warmtepomp? Doe dan onze woningcheck.
De COP (Coefficient of Performance) geeft de verhouding weer tussen de afgegeven warmte en de verbruikte elektriciteit onder specifieke omstandigheden. Een hogere COP duidt op een efficiëntere werking van de warmtepomp. Bovendien leidt een warmtepomp met een hogere COP tot een kortere terugverdientijd. De formule om de COP-waarde van een warmtepomp te berekenen is als volgt:
COP = Geleverde warmte in kWh / Elektriciteitsverbruik in kWh
De COP van een elektrische warmtepomp ligt doorgaans tussen de 4 en 6, wat betekent dat voor elke kWh elektriciteit die wordt verbruikt, de warmtepomp 4 tot 6 kWh aan warmte produceert. Dit resulteert in een rendement van 400% tot 600%. Ter vergelijking: een cv-ketel heeft een gemiddeld rendement van 85% tot 95%. Het grote verschil in rendement tussen een warmtepomp en een cv-ketel komt doordat een cv-ketel alle warmte uit de verbranding van aardgas haalt, terwijl een warmtepomp warmte uit lucht of water onttrekt. De energie die door een warmtepomp uit de bron wordt gehaald kost, naast de elektriciteit om de compressor te laten werken, niets.
Lees hier meer over hoe een warmtepomp werkt.
De SCOP (Seasonal Coefficient of Performance) is een waardevolle maatstaf voor de efficiëntie van een warmtepomp, omdat het een gemiddelde COP over een volledig stookseizoen weergeeft, waarbij rekening wordt gehouden met variërende buitentemperaturen. Anders dan de individuele COP-waarden, biedt de SCOP een meer realistisch beeld van de prestaties van een warmtepomp gedurende het hele jaar, omdat alle seizoenen in de berekening worden meegenomen.
Voor het berekenen van de SCOP bestaat een Europese norm (EN 14825), en de uitkomst hiervan staat in het productetiket. De SCOP wordt bepaald voor de klimaatzones in Europa. Er zijn drie klimaatzones. De SCOP volgt dan uit een rekenkundig gemiddelde van de COP bij verschillende buitentemperaturen in de klimaatzone. De fabrikant specificeert de SCOP bij een water aanvoertemperatuur van 35C en/of 55C. In het productetiket staat de SCOP vermeld als: seizoensgebonden energie-efficiëntie voor ruimteverwarming in procenten. Dit is de SCOP omgerekend naar verbruik van primaire energie. Van belang is dat warmtepompen met een hoge SCOP ook een hoger energielabel hebben (A+, A++, A+++).
Wilt u meer informatie over de SCOP of het energielabel van diverse warmtepompen? Neem dan gerust contact op met onze adviseurs voor een gepast advies. Benieuwd of uw woning geschikt is voor een hybride warmtepomp? Doe dan onze woningcheck.
Het rendement van een warmtepomp kan worden berekend door de totale hoeveelheid geleverde warmte te delen door de totale hoeveelheid verbruikte elektriciteit. Dit kunt u doen voor zowel de COP als de SCOP om een goed beeld te krijgen van de prestaties op korte en lange termijn. Een warmtepomp met een COP van 4 produceert bijvoorbeeld 4 kWh warmte per 1 kWh verbruikte elektriciteit.
Rendement warmtepomp in de winter.
Tijdens de wintermaanden kan het rendement van een warmtepomp bij lage buitentemperatuur afnemen omdat het moeilijker is om warmte uit de koude buitenlucht te halen.
Is een warmtepomp ook rendabel zonder zonnepanelen?
Een warmtepomp blijft rendabel zonder zonnepanelen, maar de elektriciteitskosten zullen hoger uitvallen. Combineer je de warmtepomp echter met zonnepanelen, dan verlaag je aanzienlijk je energierekening en verklein je je CO2-voetafdruk.
Heeft een warmtepomp zin als u geen vloerverwarming hebt?
Een warmtepomp kan ook zonder vloerverwarming effectief werken. Hoewel vloerverwarming ideaal is omdat het op lagere temperaturen werkt en zo de efficiëntie van de warmtepomp verhoogt, kan een warmtepomp in combinatie met andere verwarmingssystemen, zoals radiatoren, nog steeds rendabel zijn.
Het rendement van een all-electric warmtepomp is over het algemeen lager dan het rendement van een hybride warmtepomp. Dit komt doordat een hybride warmtepomp bij lage buitentemperaturen overschakelt naar de cv-ketel. Daarmee werkt de warmtepomp met name in de periodes dat er een goed rendement kan worden behaald. De cv-ketel is niet afhankelijk van de buitentemperatuur.
Water/water-warmtepomp
Water/water-warmtepompen halen energie uit het grondwater. Ze hebben meestal het hoogste rendement omdat de temperatuur van het water stabieler is dan die van de buitenlucht. Dit type warmtepomp is echter complexer en duurder om te installeren.
Lucht/water-warmtepomp
Lucht/water-warmtepompen halen ook warmte uit de buitenlucht, maar gebruiken deze om water te verwarmen voor centrale verwarming en sanitair water. Ze bieden vaak een hoger rendement dan lucht/lucht-systemen, vooral in gematigde klimaten.
Lucht/lucht-warmtepomp
Lucht/lucht-warmtepompen halen warmte uit de buitenlucht en brengen deze direct over naar de binnenlucht. Dit zijn de zogenaamde airco’s. Airco’s die kunnen verwarmen zijn in de regel net zo efficiënt als de lucht/water warmtepomp.
De gemiddelde COP-waarde van een warmtepomp varieert tussen de 4 en 6, wat gelijk staat aan een rendement van 400% tot 600%. De gemiddelde COP-waarde van een cv-ketel ligt tussen de 0,9 tot 1, wat overeenkomt met een rendement van 90% tot 100%. Het is echter belangrijk om te begrijpen dat het rendement van een warmtepomp niet rechtstreeks kan worden vergeleken met dat van een cv-ketel, vanwege de verschillende energiebronnen die ze gebruiken. Een warmtepomp maakt gebruik van elektrische energie, terwijl een cv-ketel op gas werkt. De kostprijs van elektriciteit bedraagt ongeveer €0,27 per kWh, terwijl een kubieke meter gas ongeveer €1,22 kost. Deze kostprijs kan door de jaren heen fluctueren.
In dit voorbeeldscenario gaan we uit van een huishouden van vier personen in een twee-onder-een-kap nieuwbouwwoning, gebouwd in 2001, met een hoogwaardige isolatie en vloerverwarming.
Bij het gebruik van een cv-ketel bedragen de energiekosten voor een jaar:
Totale gasverbruik: 1.500 m3, tegen €1,22 per m3, wat neerkomt op €1.830,- per jaar aan gaskosten. Elektriciteit kost in dit voorbeeld: €0,27 per kWh.
Bij het gebruik van een hybride warmtepomp worden eerst het verbruik voor warm water afgetrokken (aangezien een hybride warmtepomp dit niet levert, maar de cv-ketel in dit geval). Dus: Gasverbruik: 1.500 - 400 (het gemiddelde waterverbruik van 4 personen) = 1100 m3.
Men kan hiervan ongeveer 70% besparen, wat neerkomt op ongeveer 770 m3 gas = €939,-. Maar aangezien de cv-ketel elektriciteit verbruikt (ongeveer 1430 kWh = €386), bedraagt de nettobesparing ongeveer €553,-.
Bij gebruik van een all-electric warmtepomp komen alle gaskosten te vervallen en worden deze vervangen door elektriciteitskosten. In dit scenario bespaart men (zoals beschreven) 1.500 m3 gas en verbruikt men ongeveer 3.000 kWh elektriciteit. 1.500 m3 gas kost €1830,- en 3.000 kWh elektriciteit kost €810,-. De besparing met een all-electric warmtepomp bedraagt dus ongeveer €1020,- in vergelijking met een cv-ketel.
Bij het kopen van een warmtepomp is het belangrijk om rekening te houden met de specifieke behoeften van uw woning. Denk aan factoren zoals het type woning, de isolatie van uw huis en de mogelijkheden voor aanvullende duurzame energiebronnen zoals zonnepanelen.
De Rijksoverheid biedt tot 2030 subsidies aan voor warmtepompen om duurzame verwarming te stimuleren. Voor warmtepompen van Feenstra ligt deze subsidie tussen de €2.400,- en €3.075,-. Vraag vrijblijvend advies aan via onze website voor een berekening van de kosten van een warmtepomp en een advies die past bij uw unieke omstandigheden. Van het kiezen van de beste warmtepomp voor uw situatie tot de complete installatie, onze vakmensen staan paraat om u te helpen.
