De doorbraak van de thuisbatterij
Stroom opslaan: vier scenario’s
Zonnestroom is al jarenlang één van de meest succesvolle manieren om duurzaam energie op te wekken. Op meer dan een kwart van de woningen in Nederland liggen inmiddels zonnepanelen. Toch gebruiken de bewoners in de meeste gevallen hooguit 30% van de stroom die ze opwekken zelf. De rest leveren ze terug aan het elektriciteitsnet. Maar wanneer de salderingsregeling straks eindigt, wordt dat terugleveren financieel een stuk minder interessant. Bovendien zorgt het terugleveren van al die zonnestroom voor opstoppingen op het elektriciteitsnet. De thuisbatterij kan een bijdrage leveren aan het oplossen van die problemen. Maar er zijn méér situaties denkbaar waarin het interessant is om aan een thuisaccu te denken. In dit artikel schetsen we vier scenario’s.
De populariteit van de thuisbatterij neemt toe
De belangstelling voor de thuisbatterij neemt snel toe. Vooral mensen met zonnepanelen kijken naar manieren om minder stroom terug te leveren. Op 1 januari 2027 eindigt de salderingsregeling en bovendien brengen vrijwel alle energieleveranciers inmiddels kosten in rekening voor het terugleveren van zonnestroom. Zonnestroom opslaan en op een ander moment zelf gebruiken lijkt dé manier om de nadelige gevolgen te beperken. Toch is het verstandig om éérst te bedenken welk doel u voor ogen heeft met het aanschaffen van een thuisaccu. Past uw situatie in één van deze vier scenario’s?
1. U wilt een groter deel van uw zonnestroom zelf gebruiken
De meeste eigenaren van zonnepanelen zetten het elektriciteitsnet in als een grote batterij voor hun overschot aan duurzaam opgewekte stroom. Het overgrote deel van de zonnestroom gebruiken ze niet zelf en leveren ze terug aan het net. Door een deel van die elektriciteit zelf op te slaan, kunnen we de hoeveelheid stroom die wordt teruggeleverd aan het net beperken. Met een thuisbatterij is die mogelijkheid er. De stroom die uw zonnepanelen overdag produceren, kunt u opslaan in de accu. ’s Avonds, wanneer de zon niet schijnt maar u wél televisiekijkt, elektrisch kookt of een wasje draait, gebruikt u de overdag geproduceerde stroom. Het is dan wel belangrijk dat u kiest voor een batterij die goed past bij uw verbruik. Een grote batterij, waarin u 20 kWh aan stroom kunt bewaren, is vooral interessant als u ’s avonds relatief veel elektriciteit afneemt, bijvoorbeeld voor een inductiekookplaat, een warmtepomp en het opladen van een elektrische auto. Is dat verbruik er niet, dan kan de batterij de volgende dag (te) weinig nieuwe stroom van uw zonnepanelen opslaan. Kiest u voor een te kleine batterij, dan zal die vooral in de zomermaanden snel vol zijn, zodat u alsnog veel stroom teruglevert aan het net.
2. U wilt profiteren van dynamische tarieven
Als u bij uw energieleverancier een dynamisch contract afsluit, volgt de prijs die u betaalt de ontwikkelingen op de energiemarkt. Zo’n contract stelt u in staat stroom te kopen en verkopen op momenten dat de energieprijs gunstig voor u is. Bij een relatief lage prijs laadt u uw thuisbatterij op en wanneer de prijs hoog is laat u de accu juist stroom aan het net leveren. Heeft u een thuisbatterij én zonnepanelen, dan heeft u méér mogelijkheden om in te spelen op dynamische tarieven. Maar als de salderingsregeling straks eindigt, wordt dat minder aantrekkelijk.
3. U wilt voorbereid zijn op problemen met de energievoorziening
We leven in onzekere tijden. Veel mensen bereiden zich voor op onvoorziene omstandigheden, bijvoorbeeld door een noodpakket in huis te halen. Doet zich een grote en langdurige stroomstoring voor, dan kan ook een thuisbatterij goed van pas komen. Overigens zorgt niet iedere thuisbatterij bij een stroomstoring direct voor elektriciteit. Een gewone thuisaccu werkt namelijk zelf ook op elektriciteit en valt dus uit in geval van een stroomstoring. Er zijn thuisbatterijen met een back-upfunctie die juist bedoeld is voor calamiteiten. Meestal is een aanpassing in de elektrische installatie van de woning nodig, waarbij gescheiden stroomgroepen en/of de back-upfunctie ervoor zorgen dat de accu stroom kan leveren als het elektriciteitsnet het laat afweten. Uiteraard kan een gangbare thuisbatterij (met een capaciteit van bijvoorbeeld 5 kWh) niet alle apparaten in huis gedurende langere tijd van stroom voorzien. Voor een inductiekookplaat is een thuisbatterij niet toereikend, maar voor de basisfuncties in huis, zoals de verlichting en de koelkast, kunt u er enkele dagen mee vooruit.
4. Uw netaansluiting is niet zwaar genoeg
Veel netaansluitingen zijn niet zwaar genoeg voor installaties die op piekmomenten veel vermogen vragen. Voor een installatie is soms een zwaardere aansluiting nodig, maar dat is in de praktijk (nog) niet altijd mogelijk. Een batterijsysteem kan dan op de piekmomenten kortstondig het gevraagde vermogen leveren. Omdat de kosten relatief hoog zijn, zien we deze oplossing eigenlijk alleen terug in bepaalde bedrijfspanden. Voor woningen is het meestal niet rendabel om het gebrek aan vermogen van de elektrische aansluiting te compenseren met behulp van een thuisbatterij.
Wat is de terugverdientijd van een thuisbatterij?
Als het over zonnepanelen, een warmtepomp of een thuisbatterij gaat, komt al snel de vraag voorbij in hoeveel jaren de investering terug te verdienen is. Leveranciers en fabrikanten van thuisbatterijen zijn over die vraag soms heel optimistisch. Maar het eerlijke antwoord is dat we het simpelweg niet weten. Over de ontwikkeling van het elektriciteitstarief is namelijk geen zinnige uitspraak mogelijk. Ook de toekomstige hoogte van de terugleverheffingen van de energiebedrijven is niet te voorspellen, net zomin als de prijs die u na het afschaffen van de salderingsregeling ontvangt voor uw teruggeleverde zonnestroom. Daar komt bij dat u een thuisbatterij natuurlijk niet alléén aanschaft uit financiële overwegingen. Met een eigen accu in huis levert u ook een bijdrage aan de ontwikkeling van duurzame energie. Want hoe meer zonnestroom u zelf gebruikt, des te kleiner is onze gezamenlijke CO₂-uitstoot.
Netcongestie
Nu de energietransitie in volle gang is, wordt het steeds drukker op het elektriciteitsnet. De netbeheerders hebben steeds vaker te maken met opstoppingen op het net. Die worden veroorzaakt door de toenemende vraag naar elektriciteit, maar óók door het sterk toegenomen aanbod van duurzame stroom. Netcongestie levert verschillende problemen op. Zo kunnen er storingen en onderbrekingen optreden bij de levering van stroom. Met name op dagen met veel zon en wind is het al diverse keren voorgekomen dat de netbeheerder een deel van de omvormers van zonnepanelen moest afschakelen omdat het net overbelast raakte. Daarnaast hebben bedrijven en woningeigenaren te maken met wachtlijsten wanneer ze een nieuwe elektrische aansluiting aanvragen. Het gebruik van thuisbatterijen zal dat probleem niet uit de wereld helpen, maar het levert op termijn wel een bescheiden bijdrage aan de oplossing.
De plug-in thuisbatterij
De meeste elektrische apparaten in uw huis gaan zuinig om met energie. Ook ledlampen, waarmee we gelukkig steeds vaker onze woning verlichten, hebben niet veel stroom nodig. In veel woningen is het opslaan en op een later moment gebruiken van 2 kWh tot 4 kWh stroom dan ook ruim voldoende. Er komen steeds meer kleine, ‘stekkerbare’ thuisbatterijen op de markt. Zulke batterijen hebben meestal een capaciteit van 2 kWh tot 4 kWh en een bescheiden vermogen van 800 Watt. (Dat laatste is bepalend voor de snelheid waarmee de batterij kan opladen en ontladen.) Kleine thuisbatterijen kunnen ook handig zijn om opgeslagen zonnestroom ’s nachts in te zetten voor het sluimerverbruik in huis. Denk aan koelkasten, elektrische wekkers, opladers van computers en smartphones. Als u een stekkerbare batterij koopt, is het belangrijk dat u kiest voor een gerenommeerd merk met goede (garantie)voorwaarden én dat u de batterij volgens de voorschriften aansluit.
Poll