De terugverdientijd van zonnepanelen: hoe zit het?
Het eerlijke verhaal: hoeveel jaren heeft u nodig?
Steeds meer Nederlanders wekken stroom op met behulp van zonnepanelen. Daarmee zetten ze een flinke stap op weg naar een CO2-neutrale woning en een duurzame toekomst. Voor veel mensen die zonnepanelen hebben of erover nadenken is duurzaamheid een belangrijk argument. Maar op termijn levert de productie van uw eigen groene stroom ook een lagere energierekening op. Dat betekent niet dat duurzaam elektriciteit opwekken gratis is. U moet investeren in de aanschaf en installatie van zonnepanelen en een omvormer. In de jaren daarna verdient die investering zichzelf weer terug. Hoe lang duurt dat? Welke factoren zijn van invloed op de terugverdientijd? En kunnen we die tijd eigenlijk wel precies berekenen? Over die vragen gaat dit artikel.
Terugverdientijd: een combinatie van factoren
De terugverdientijd van zonnepanelen is afhankelijk van veel verschillende variabelen. De belangrijkste factoren die bepalen hoe lang u erover doet om uw investering terug te verdienen zijn:
- De prijs van de zonnestroominstallatie (zonnepanelen en omvormer).
- De installatiekosten.
- De stroomopbrengst van uw zonnepanelen.
- Het stroomtarief in de komende jaren.
- Netcongestie.
- Terugleverheffingen van energieleveranciers.
- De salderingsregeling.
- De hoeveelheid stroom die uw huishouden verbruikt.
- De oriëntatie van uw zonnepanelen.
- Het weer.
De prijs van zonnepanelen
Sinds 2012 is de aanschafprijs van zonnepanelen bijna ieder jaar omlaaggegaan. Alleen in 2022 zagen we een prijsstijging. Dat kwam vooral doordat zonnepanelen toen tijdelijk beperkt leverbaar waren. In 2023 ging de prijs al weer flink omlaag. (Bron: MilieuCentraal) Net als bij alle producten, zijn er ook bij zonnepanelen verschillen in kwaliteit. Over het algemeen hebben de zonnepanelen met de hoogste stroomopbrengst en de langste levensduur een iets hogere prijs.
De installatiekosten
Een zonnestroominstallatie is geen doe-het-zelfklus. Voor een maximale stroomopbrengst en een veilige installatie van de zonnepanelen en de omvormer schakelt u een professioneel en ervaren bedrijf in. In de meeste gevallen zal de zonnepaneleninstallateur in de offerte een totaalprijs aanbieden voor de zonnepanelen, de omvormer en het installatiewerk.
De kwaliteit van uw zonnepanelen
De elektriciteitsopbrengst van zonnepanelen is in de loop van de jaren sterk verbeterd. Zonnepanelen uit de hoogste kwaliteitscategorie hebben een vermogen van 375 tot 455 wattpiek (Wp). Zo’n zonnepaneel zal gericht op het zuiden in een jaar tijd gemiddeld 300 tot 350 kWh elektriciteit produceren.
Sinds het najaar van 2021 zijn de energieprijzen flink in beweging. Dat merken we vooral aan het aardgastarief, maar ook de gemiddelde stroomprijs is nu hoger dan enkele jaren geleden. Welke ontwikkeling van de energietarieven we de komende jaren gaan zien, is met geen mogelijkheid te voorspellen. Wat we wél met zekerheid kunnen zeggen, is dat het (nog) aantrekkelijker wordt om uw eigen stroom te produceren als de prijs van elektriciteit verder stijgt. Want de terugverdientijd van uw zonnestroominstallatie wordt in dat geval korter.
Netcongestie
Nu de overstap van fossiele brandstoffen naar duurzame energie vaart krijgt, maken we steeds meer gebruik van elektriciteit. De vraag naar stroom stijgt en het aanbod ook, dankzij het groeiende aantal zonnepanelen (en windmolens). Op dagen waarop de zon volop schijnt en er ook nog eens veel wind is, kan het elektriciteitsnet al die stroom nauwelijks aan. Zo’n opstopping op het elektriciteitsnet noemen we netcongestie. Het kan ertoe leiden dat de beheerder van het net een aantal omvormers tijdelijk moet uitschakelen. Als dat met uw omvormer gebeurt, levert uw zonnestroominstallatie dus tijdelijk geen stroom terug aan het net. Dat gebeurt alleen in uitzonderlijke gevallen en de invloed op uw terugverdientijd is dan ook minimaal.
Terugleverkosten
Als u de stroom die uw zonnepanelen produceren niet zelf gebruikt, levert de omvormer de elektriciteit terug aan het net. Uw energieleverancier moet daar kosten voor maken in de vorm van technische voorzieningen en administratie. Bovendien levert u de elektriciteit terug wanneer het aanbod groot is, op zonnige dagen. Daardoor moet de energieleverancier uw teruggeleverde zonnestroom tegen een relatief lage prijs verkopen. Steeds meer energieleveranciers brengen die kosten in rekening aan de bezitters van zonnepanelen. De hoogte van de ‘terugleverheffing’ verschilt per energieleverancier en varieert van enkele tientallen euro’s tot 350 euro per jaar.
Salderingsregeling
De salderingsregeling heeft het bezit van zonnepanelen in Nederland jarenlang extra aantrekkelijk gemaakt. De regeling komt erop neer dat u zonnestroom die u teruglevert kunt wegstrepen (salderen) tegen de elektriciteit die u op andere momenten zelf afneemt van het elektriciteitsnet. Volgens de meest recente kabinetsplannen blijft de salderingsregeling nog bestaan tot 2027. Daarna vervalt de mogelijkheid om de teruggeleverde stroom weg te strepen tegen de stroom die u afneemt van het elektriciteitsnet. Het gevolg daarvan zou zijn dat de terugverdientijd langer wordt. Het is mogelijk dat de energieleveranciers na het wegvallen van de salderingsregeling de terugleverheffing zullen schrappen of verlagen, maar daarover is nog niets bekend.
Uw vraag naar stroom
Het stroomverbruik is niet in alle huishoudens gelijk. Bovendien kunnen we ervan uitgaan dat in veel woningen de vraag naar stroom de komende jaren zal stijgen, bijvoorbeeld door de aanschaf van een warmtepomp of een elektrische auto. Die ontwikkeling heeft ook invloed op de tijd die nodig is om uw investering in zonnepanelen terug te verdienen.
Zonnepanelen op het zuiden of een oost-/west-opstelling
Zonnepanelen die gericht zijn op het zuiden, leveren in de meeste gevallen de hoogste stroomproductie op. Ook zonnepanelen die op het oosten en/of westen georiënteerd zijn, leveren een uitstekend rendement op, maar de terugverdientijd zal meestal iets langer zijn.
Hoeveel uur schijnt de zon?
Het weer is een onzekere factor, zeker in Nederland. Toch kunnen we op de lange termijn vrij goed voorspellen op hoeveel uren zonneschijn u kunt rekenen. Er zijn wel wat regionale verschillen. Zo heeft Zeeland gemiddeld de meeste zonuren per jaar. Als alle andere variabelen gelijk zijn, zal in die provincie de terugverdientijd van zonnepanelen dus iets korter zijn dan in het oosten van het land.
Een eerlijke berekening voor de terugverdientijd van uw zonnepanelen?
Om maar met de deur in huis te vallen: de terugverdientijd van uw investering in zonnepanelen is onmogelijk exact te berekenen. Daarvoor hebben we te maken met té veel factoren die voor iedere woning en ieder huishouden verschillend zijn. Daar komt bij dat de ontwikkeling van de energietarieven ook invloed heeft op de terugverdientijd. En wat er de komende jaren met die tarieven gebeurt, is niet goed te voorspellen.
Poll