Een energiezuinige woning: soms zit het tegen…
7 Duurzame valkuilen (en hoe u ze kunt vermijden)
U wilt een huis dat minder energie verbruikt? Een woning die beter is voor het milieu en het klimaat? Mooie plannen, die in de meeste gevallen een kostenbesparing op het energieverbruik en een lagere CO2-uitstoot opleveren. Maar een huis verduurzamen is niet altijd een probleemloos succesverhaal. In dit artikel nemen we u mee langs zeven valkuilen, zodat ú daar in ieder geval niet in valt. Op weg naar een duurzame woning kunt u heel wat teleurstellingen voorkomen.
1. Van het gas af en tóch een hoge energierekening
Stapt u over op een verwarmingssysteem zonder gas, dan krijgt u geen rekening meer voor uw gasverbruik. Daar staat tegenover dat u uw woning natuurlijk op een andere manier gaat verwarmen. En hoe u dat ook doet, u zult er iets voor moeten betalen. Krijgt u in uw straat of wijk de komende jaren een aansluiting op een warmtenet, dan zal dat betrekkelijk weinig invloed hebben op uw energierekening. Schakelt u over op een volledig elektrische vorm van verwarmen, dan heeft dat wél flinke gevolgen voor uw energierekening. Wanneer u uw cv-ketel op aardgas vervangt door een elektrische warmtepomp, gaat u (veel) meer stroom verbruiken. Bij andere manieren van elektrisch verwarmen, zoals een elektrische cv-ketel of infraroodverwarming, loopt het energieverbruik nog hoger op. Uw overstap naar gasloos wonen kan leiden tot een hógere energierekening. Daar kunnen verschillende verklaringen voor zijn:
- Uw huis is onvoldoende geïsoleerd
Niet iedere woning is geschikt voor een elektrische warmtepomp. Isoleren is nu eenmaal altijd de eerste stap op weg naar een duurzaam huis. Slaat u die stap over, dan draait de warmtepomp overuren. Uw elektriciteitsrekening loopt dan flink op en ondertussen blijft het ook nog kil in huis. (Een redelijk goed geïsoleerd huis is vaak wél geschikt voor een hybride warmtepomp.)
- U heeft geen zonnepanelen
Een elektrische warmtepomp verbruikt relatief veel stroom. Het is daarom logisch om zo’n warmtepomp te combineren met zonnepanelen. U produceert dan zelf op een duurzame manier een flink deel van de energie die u nodig heeft. Zónder zonnepanelen zijn de energiekosten van een warmtepomp vrijwel zeker hoger dan die van een cv-ketel op aardgas.
- Extra kosten door een zwaardere netaansluiting
In sommige gevallen krijgt u ook te maken met andere extra kosten: zie valkuil 4.
Hoe loopt u om deze valkuil heen?
Het is altijd verstandig om bij verschillende deskundigen en instanties informatie te verzamelen. Vraag bijvoorbeeld advies aan meer dan één installateur. Stel tijdens zo’n gesprek gerust kritische vragen over wooncomfort en energiekosten. Op het internet zijn talloze websites te vinden waarmee u zich kunt voorbereiden op uw adviesgesprekken. Maak vervolgens een eerlijke en volledige berekening van de kosten en opbrengsten van een elektrische warmtepomp.
2. Huh!? Is daar een vergunning voor nodig?
Met zonnepanelen maakt u uw woning op een snelle en relatief makkelijke manier een stuk duurzamer. Bij de meeste woningen is het dak de meest voor de hand liggende plaats om de panelen te laten plaatsen. Maar als het dak niet geschikt is, kunnen ze natuurlijk altijd nog in de tuin, dacht Cris Bijker. Dat was een vergissing. Voor het plaatsen van zonnepanelen in zijn (grote) achtertuin bleek een vergunning nodig.
Hoe loopt u om deze valkuil heen?
Informeer voor de zekerheid altijd goed bij uw gemeente, voordat u zonnepanelen aanschaft. Meestal heeft u geen vergunning nodig, maar er zijn uitzonderingen.
3. Mopperende buren
U begint ongetwijfeld met een optimistisch gevoel aan het verduurzamen van uw woning. Helaas kan het gebeuren dat anderen wat minder blij zijn met uw goede bedoelingen. De buren bijvoorbeeld. Want niet iederéén vindt zonnepanelen een verfraaiing van het dak. En als de warmtepomp toch wat meer geluid maakt dan u had verwacht, is het niet uitgesloten dat u daar commentaar op krijgt. Dat is jammer, want op gedoe met de buren zit u natuurlijk niet te wachten.
Hoe loopt u om deze valkuil heen?
Bespreek de plannen voor de verduurzaming van uw huis met uw buren. Heeft u hun toestemming nodig? Nee, in de meeste gevallen niet. Maar aan een goed gesprek van tevoren heeft u meer dan aan boze gezichten achteraf, want een goede buur is nu eenmaal beter dan een verre vriend. En wie weet inspireert u uw buurman of buurvrouw wel om óók te gaan verduurzamen.
Wat het geluid van de warmtepomp betreft: sinds 1 april 2021 gelden nieuwe geluidsnormen. Een goede installateur helpt u bij het vinden van een geschikte plek, waar de buitenunit binnen de wettelijke eisen kan functioneren.
4. De meterkast vergeten
U wilt van het gas af en u heeft óveral aan gedacht. De woning is uitstekend geïsoleerd en er komt een elektrische warmtepomp. Koken doet u voortaan op inductie en voor de elektrische auto laat u een eigen laadpunt installeren. Op het dak gaan zonnepanelen (een flink deel van) de benodigde elektriciteit opwekken. Dan kan het zomaar gebeuren dat u in de begroting tóch iets over het hoofd ziet: de meterkast. In sommige gevallen is voor een elektrische warmtepomp een verzwaring nodig van uw aansluiting op het elektriciteitsnet. Dat kost eenmalig € 315,-*. Als er een 3x35A-aansluiting nodig is, gaat u bovendien jaarlijks meer betalen voor de netbeheerkosten. Uw energierekening valt dan jaarlijks enkele honderden euro’s hoger uit. (Tot eind 2020 kwam daar in veel gevallen nog een onaangename verrassing bij: een rekening van € 700,- van de netbeheerder voor het weghalen van de gasaansluiting. Voorlopig is er een regeling waardoor u die kosten niet hoeft te betalen. Aan een definitieve oplossing wordt nog gewerkt.)
*Bron: Liander
Hoe loopt u om deze valkuil heen?
Een goede installateur zal u er bij het eerste adviesgesprek al op wijzen dat een verzwaring van uw elektriciteitsaansluiting nodig is. Heeft u (nog) geen contact met een installateur, leg uw plannen dan voor aan uw netbeheerder en vraag naar de gevolgen (en de kosten) voor uw aansluiting.
5. Subsidieregelingen willen nog wel eens veranderen
U heeft de duurzame aanpassingen in uw woning hélemaal voor elkaar. De begroting klopt als een bus en u heeft rekening gehouden met alle kosten én alle opbrengsten. Dus óók met de subsidies. Helaas: wanneer u de rekeningen opstuurt om de subsidies daadwerkelijk aan te vragen, blijkt de regeling waar u op rekende, nét te zijn beëindigd. Of de subsidiepot was zó populair dat de bodem bereikt is voordat u er gebruik van kon maken. Zo’n tegenvaller kan flink in de papieren lopen.
Hoe loopt u om deze valkuil heen?
Subsidieregelingen zijn bijna nooit oneindig. Sterker nog: vaak zijn ze maar één jaar geldig en ook nog eens aan een maximum gebonden. Wie te laat komt, heeft pech. Als u een begroting maakt, is het van belang dat u goed kijkt naar de kleine lettertjes van de subsidieregelingen. Op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland vindt u een helder stappenplan voor het aanvragen van subsidies voor energiebesparende maatregelen in uw woning. Weet u zeker dat u voor een subsidie in aanmerking komt, stuur dan de aanvraag zo snel mogelijk in.
6. Wat? Is een pelletkachel niet duurzaam!?
Eindelijk denkt u óók eens een duurzame innovatie in huis te hebben. De oude, milieuvervuilende allesbrander maakte plaats voor een hypermoderne pelletkachel. Met afstandsbediening nog wel! Maar wat gebeurt er? De buurvrouw komt langs en vertelt vrolijk dat een pelletkachel helemáál niet goed is voor het milieu en het klimaat. Bij het verbranden van hout komt namelijk CO2 vrij én de pelletkachel blaast fijnstof de lucht in. Tja. Dat was niet de bedoeling.
Hoe loopt u om deze valkuil heen?
Voordat u een pelletkachel aanschaft, is het belangrijk om naar uw huidige situatie te kijken én naar mogelijke alternatieven. Vervangt u een allesbrander of een houtkachel door een pelletkachel, dan zet u een flinke stap vooruit. Met uw nieuwe kachel verwarmt u het huis namelijk véél efficiënter. Bovendien stoot u voortaan aanzienlijk minder fijnstof uit. Maar als u de nieuwe pelletkachel vaker gaat gebruiken dan de oude houtkachel, verdwijnt het milieuvoordeel weer. Bovendien moet u zich afvragen of u de pelletkachel wel echt nodig heeft. Hout verbranden is hoe dan ook geen schone manier van verwarmen. Een pelletkachel als ‘sfeermaker’ is dus niet echt een duurzame keuze.
7. Isoleren kan niet zonder ventileren
Het verbeteren van de isolatie van uw huis kan uitgroeien tot de állergrootste duurzame valkuil. Het is een fout die nog steeds veel te vaak gemaakt wordt: wél isoleren, maar niet (of onvoldoende) ventileren. Zo’n fout heeft ernstige gevolgen. Door een gebrek aan frisse lucht ontstaan vochtproblemen en kan er op allerlei plaatsen in huis schimmel ontstaan. Uiteindelijk wordt het binnenklimaat zó ongezond dat u en uw huisgenoten er ziek van kunnen worden.
Hoe loopt u om deze valkuil heen?
Laat u uw woning goed of héél goed isoleren, dan kunt u meestal niet zonder een goed ventilatiesysteem. Dat kan mechanische ventilatie zijn, maar ook een systeem voor balansventilatie of een warmteterugwin-installatie. Vraag dus náást een advies over isolatie altijd een advies over ventilatie. Het één kan niet zonder het ander. Let op: isolatiebedrijven zijn meestal niet (ook) gespecialiseerd in ventilatiesystemen. Waarschijnlijk moet u dus aankloppen bij diverse deskundigen.
‘Zuinig zijn met energie? Wij hebben toch zonnepanelen?’
Zonnepanelen zijn razend populair. Maar in sommige huizen hebben ze een onbedoeld en ongewenst effect. Daar zien we dat bewoners minder zuinig worden met energie. ‘Laat die lampen maar branden hoor, wij hebben zonnepanelen!’ Op die manier verbruikt u te veel stroom én zorgt u voor een onnodige belasting van het elektriciteitsnet. Voor een duurzame toekomst moeten we niet alleen kijken naar andere energiebronnen, maar ook naar ons eigen gedrag.
Poll