11 vragen over de zonneboiler
Ondergewaardeerde sterspeler in de energietransitie
Zonnepanelen zijn razend populair. Prima natuurlijk, maar een ándere sterspeler in ‘Team Zonne-energie’ blijft daardoor een beetje in de schaduw: de zonneboiler. Die bescheiden positie is niet terecht. Warm water uit een zonneboiler is een slimme en schone manier om een woning duurzamer en energiezuiniger te maken. Waarom is de zonneboiler nog steeds de grote onbekende in de energietransitie? Zonnepanelen en een zonneboiler, gaat dat wel samen? Hoe combineer je een zonneboiler met een gewone cv-ketel? En hoe werkt een zonneboiler eigenlijk? Antwoorden op deze en andere vragen vindt u in dit artikel.
Adviesaanvraag zonneboiler
Interesse in het kopen van een zonneboiler? Bekijk onze pagina over zonneboilers!
1. Hoe werkt een zonneboiler?
Voor een zonneboiler is uiteraard zonlicht nodig. De zonnecollector op het dak ‘verzamelt’ de warmte van de zonnestralen. Het zonlicht verwarmt een mengvloeistof van water en glycol in een stelsel van buizen in de collector. Het opgewarmde water wordt daarna opgeslagen in een vat (de boiler). Dat warme water gebruikt u vervolgens in de badkamer, in de keuken of ergens anders in of om het huis.
2. Wat doet de zonneboiler voor het klimaat?
CO2 is de belangrijkste boosdoener als het gaat om klimaatverandering. Met een zonneboiler neemt uw aardgasverbruik af en dat betekent natuurlijk ook dat u minder CO2 uitstoot. De zonneboiler is in het gebruik volledig CO2-neutraal. Om het systeem zijn werk te laten doen, is wel nog een (kleine) hoeveelheid elektriciteit nodig, voor de circulatiepomp en wat elektronica.
3. Hoeveel bespaar je met een zonneboiler?
Over een heel jaar genomen zal een gezin dat uit vier personen bestaat met een zonneboiler zo’n 180 m3 gas besparen. Dat is ongeveer de helft van de energie die nodig is voor warm water. Gerekend met het aardgastarief van 2019 levert de zonneboiler dan een voordeel op van zo’n € 140 per jaar. (Bron: MilieuCentraal.) Omdat de prijs van aardgas de komende jaren waarschijnlijk verder zal stijgen, wordt het voordeel in de toekomst alleen maar groter. Vervangt u een elektrische boiler door een zonneboiler, dan bespaart u nog meer. Water verwarmen met behulp van een elektrische boiler is namelijk nog altijd een stuk duurder dan warm water via een combi-cv-ketel.
4. Wat kost een zonneboiler?
Zoals met de meeste producten, verschilt de aanschafprijs van een zonneboiler per type, merk en leverancier. Voor een zonneboiler van 150 liter en een zonnecollector die daarbij past bent u in de meeste gevallen tussen € 2.000,- en € 3.500, - kwijt. Voor dat bedrag heeft u een compleet systeem, geïnstalleerd en aangesloten op uw bestaande warmwatervoorziening. En van de aanschafprijs gaat nog een flink bedrag aan subsidie af.
5. Hoeveel subsidie krijgt u op een zonneboiler?
Zonneboilers zorgen ervoor dat het aardgasverbruik afneemt en daarmee ook de uitstoot van CO2. In het Klimaatakkoord is een pakket maatregelen afgesproken om de uitstoot van broeikasgassen flink terug te brengen. Zonneboilers passen in dat beleid. Daarom heeft de rijksoverheid in 2020 net als in de voorgaande jaren opnieuw een flink bedrag beschikbaar gesteld om de aanschaf van zonneboilers te stimuleren. Koopt u een zonneboiler, dan kunt u een subsidie krijgen die kan oplopen tot € 2.000,-. Om daarvoor in aanmerking te komen, moet u de zonneboiler wel door een erkend bedrijf laten installeren. Het is mogelijk dat de ‘subsidiepot’ al vóór het eind van het jaar op is. In voorgaande jaren heeft de regering het beschikbare subsidiebedrag alsnog verhoogd, maar het is niet zeker dat dat opnieuw gebeurt. Of de aanschafsubsidie na 2020 terugkeert, is nog niet duidelijk.
6. Is de zonneboiler in ieder huis in te bouwen?
De zonneboiler is een echte teamspeler en werkt dus uitstekend samen met zowel bestaande installaties als met nieuwe, duurzame verwarmingssystemen. Of u nu het water verwarmt met een cv-combiketel, een warmtepomp, een pelletkachel of welk ander systeem dan ook, een zonneboiler kunt u er altijd op aansluiten. U verwarmt het water dan altijd éérst maximaal met de energie van de zon. Pas wanneer u water met een hogere temperatuur nodig heeft, neemt het bestaande systeem het van de zonneboiler over.
Gaat u in uw woning van het aardgas af, dan is het mogelijk om de zonneboiler te combineren met elektrische naverwarming of een warmtepomp. De zonneboiler zorgt er dan voor dat u voor het verwarmen van het water in ieder geval zo weinig mogelijk stroom verbruikt.
Warm water van de zonneboiler is niet alleen geschikt voor de douche, het bad of de gootsteen. Ook veel vaatwassers en close-inboilers en sommige wasmachines kunnen rechtstreeks worden aangesloten op een warmwaterleiding.
7. Hoeveel onderhoud heeft een zonneboiler nodig?
De onderhoudskosten van een zonneboiler zijn niet hoog. Het apparaat heeft eigenlijk nauwelijks onderhoud nodig, een regelmatige controle is voldoende. Feenstra adviseert zo’n controle eens per twee jaar te laten uitvoeren. Daarbij is het vooral van belang om te laten nakijken of de water-glycolverhouding nog in orde is. Veel eigenaren van een zonneboiler combineren de controle met het onderhoud van de cv-ketel of de warmtepomp.
8. Werkt een zonneboiler in de winter ook?
Zonnepanelen leveren vooral veel stroom in de zomer. Toch is het rendement ook in de donkere wintermaanden vaak nog verrassend hoog. Voor de zonneboiler geldt hetzelfde. Hoe warm het water in het boilervat wordt, is afhankelijk van de hoeveelheid energie die de zonnecollector levert. Op een zonnige zomerdag kan de temperatuur van het water in de boiler makkelijk oplopen tot 95 graden. In de wintermaanden levert de zonnecollector uiteraard veel minder warmte, maar toch warmt het water nog flink op. Het bestaande verwarmingssysteem heeft daardoor veel minder energie nodig om het water voor de douche en de keukenkraan op de juiste temperatuur te krijgen.
9. Hoeveel ruimte is er nodig voor een zonneboiler?
Voor de zonnecollector is ruimte nodig op het dak. Hoeveel dat is, hangt af van de boiler die u kiest. Voor een gezin van vier personen zal een boiler van 200 liter meestal voldoende zijn en daar hoort een collector bij van 3,2 m2 (twee keer 1,6 m2), 4,8 m2 (drie keer 1,6 m2) of 5 m2 (twee keer 2,5 m2). Omdat een zonnecollector altijd in een frame wordt bevestigd, zal het benodigde oppervlak in de praktijk altijd wat groter zijn dan de zonnecollector zelf. Uiteraard laat een betrouwbare en deskundige installateur u van tevoren precies zien hoeveel dakoppervlak de collector gaat innemen. De afmetingen van de boiler zelf verschillen per merk. Een boiler van 200 liter zal niet hoger zijn dan 1,50 meter, met een diameter van maximaal 75 cm. Het gewicht van een zonneboiler van deze afmetingen is inclusief water 200 tot 250 kilogram.
10. Hoe lang gaat een zonneboiler mee?
De fabrikanten van zonneboilers zijn het niet allemaal met elkaar eens als het gaat over de levensduur. Voor de boiler zelf mag u rekenen op 20 tot 25 jaar, terwijl de zonnecollector op het dak in de meeste gevallen iets langer meegaat. Zelfs bij een pessimistische prognose heeft u in ieder geval ruimschoots de tijd om uw investering terug te verdienen en vervolgens nog jarenlang winst te maken.
11. Dringen op het dak: kiest u voor zonnepanelen of voor een zonneboiler?
Een zonneboiler en zonnepanelen voorzien uw huis allebei van duurzame energie. En u kunt ze zonder problemen naast elkaar en tegelijk gebruiken. Een voorwaarde is natuurlijk wel dat u genoeg dakoppervlak heeft met een gunstige ligging: liefst op het zuiden, maar daken op het zuidwesten of zuidoosten kunnen ook geschikt zijn. Is de ruimte op uw dak beperkt, dan kunt u voor een moeilijke keuze komen te staan. Gebruikt u de schaarse vierkante meters voor een zonnecollector of voor zonnepanelen?
Laten we ervan uitgaan dat uw huidige verwarmingssysteem een cv-combiketel is. In dat geval vermindert een zonneboiler uw aardgasverbruik, terwijl de zonnepanelen ervoor zorgen dat u minder elektriciteit (van uw energieleverancier) verbruikt. Kijken we alleen naar het geld, dan zijn zonnepanelen op dit moment de beste keuze. In ongeveer zeven jaar verdient u de investering in zonnepanelen terug. Bij een zonneboiler heeft u daar al gauw twaalf jaar voor nodig. We rekenen dan wel met de huidige gasprijs. Als de komende jaren het aardgastarief flink stijgt (en dat is te verwachten), zal de terugverdientijd van een zonneboiler korter worden.
Wilt u vooral uw CO2-uitstoot omlaag brengen, dan zou u moeten kiezen voor een zonneboiler. Aardgas is namelijk vervuilender dan elektriciteit. Het verbruik van 1 m3 gas veroorzaakt net zoveel CO2-uitstoot als 5 kWh stroom. Als de ruimte op uw dak beperkt is, doet u met een zonneboiler méér voor het klimaat dan met één of twee zonnepanelen. Maar omdat een moderne zonnecollector dezelfde afmetingen en dezelfde kleur (zwart) heeft als een zonnepaneel, kunt u in de meeste gevallen op uw dak zowel stroom als warm water produceren.
In het kort: wat zijn de voordelen van een zonneboiler?
- Met een zonneboiler vermindert u de uitstoot van CO2.
- Een zonneboiler verlaagt uw energierekening.
- De zonneboiler levert het hele jaar door energie.
- Een zonneboiler gaat zo’n 25 jaar mee, de zonnecollector waarschijnlijk nog iets langer.
- Een zonneboiler is op ieder warmwatersysteem aan te sluiten.
- Een zonneboiler vraagt weinig onderhoud.
- De overheid geeft een flinke subsidie op de aanschaf van een zonneboiler.
- Een zonneboiler is goed voor de waarde van uw huis.
In het kort: wat zijn de nadelen van een zonneboiler?
- Een zonneboiler is een flinke investering (tussen € 1.500,- en € 5.000,-).
- Het warme water dat u niet gebruikt, kunt u niet (zoals bij de overtollige stroom van zonnepanelen) terugleveren aan het net.
- Naast de zonneboiler heeft u een aanvullend warmwatersysteem nodig.
- Niet iedereen vindt het een mooi gezicht, zo’n zonnecollector op het dak.
- Op het dak van monumentale panden is het plaatsen van een zonnecollector meestal niet toegestaan.
Op de hoogte blijven?
Blijf op de hoogte over duurzaam wonen en de energietransitie. Voor een comfortabel, veilig en duurzaam leefklimaat.