We moeten het (ook) hebben over kernenergie
Kernenergie: taboe?
"We moeten het hebben over... hou je vast... kernenergie." Met die woorden begon Arjen Lubach op 4 november 2018 het slot-item van zijn televisieprogramma Zondag met Lubach. Ik zette me schrap voor een ouderwetse VPRO-tirade over de nadelen en gevaren van kernenergie, maar dat pakte heel anders uit. In twintig minuten tijd legde Lubach glashelder uit waarom we kernenergie uit de taboesfeer moeten halen. Een absolute aanrader, voor tegenstanders én voorstanders van kernenergie.
Kernenergie, feiten en emoties
Laat ik vooropstellen dat ik mijzelf niet zie als voorstander of tegenstander van kernenergie. Waar ik zeker wél een voorstander van ben is een goed gesprek. Ook een stevige discussie vind ik prima en daarin is wat mij betreft ook ruimte voor emoties. Maar als het aankomt op het maken van keuzes, vind ik dat we dat vooral moeten doen op basis van feiten. Wel of geen kernenergie? Laten we de voordelen en nadelen helder en eerlijk naast elkaar zetten.
Kernenergie is proven technology
Als er geen klimaatprobleem zou zijn, veroorzaakt door onze CO2-uitstoot, was kernenergie waarschijnlijk geen optie. Maar dat probleem is er wél, de impact op de maatschappij is groot en met de schade die we nu aanrichten zadelen we ook de volgende generaties op. Dat betekent dat we van alle alternatieven de mogelijkheden en risico's op zijn minst serieus tegen elkaar moeten afwegen. Dus ook van kernenergie. Het oplossen van het klimaatprobleem met isolatie, warmtepompen, zonnepanelen en windmolens is een interessante en veilige route, maar wel een heel lange. Daarnaast zijn er nieuwe technieken, zoals brandstofcellen en de toepassing van waterstof, die hoopgevend zijn, maar zichzelf nog niet hebben bewezen. Kernenergie is proven technology. Als je nu een nieuwe kerncentrale bouwt, kun je precies uitrekenen hoeveel CO2-neutrale energie dat in de toekomst oplevert.
Ongelukken met kerncentrales
Veel mensen zijn bang voor kernenergie en dat is heel begrijpelijk. Ongelukken met kerncentrales, met name in Tsjernobyl en Fukushima, hebben ernstige gevolgen gehad, die nog heel lang zichtbaar en merkbaar zijn. Tegelijkertijd moeten we vaststellen dat die ongelukken ons ook weer veel hebben geleerd over de manier waarop je kerncentrales moet bouwen. Bovendien: hoe erg de kernrampen die we hebben gehad ook waren, er staat tegenover dat bij de productie van aardolie, steenkool en gas in de loop van de tijd veel méér slachtoffers zijn gevallen. Denk alleen maar aan de talloze mijnrampen en lekkende olietankers. Daar komen mensen, milieu en natuur ook bepaald niet ongeschonden uit.
Kernafval
Als je nadenkt over kernenergie, moet je je zorgen maken over het kernafval. Kies je voor het opwekken van elektriciteit in kerncentrales, dan moet je goed en verstandig omgaan met het nucleaire afval. Het is krankzinnig dat we jarenlang kernafval in krakkemikkige vaten in de oceaan hebben gedumpt. Dat gebeurt niet meer en het afval wordt nu op een veilige en verantwoorde manier opgeslagen. Maar laten we niet vergeten dat fossiele brandstoffen, die we nu massaal gebruiken, óók heel veel afval met zich meebrengen. Dat heet CO2 en dat dumpen we dagelijks in de atmosfeer. Ook daarvan zijn de gevolgen langdurig. Je kunt je afvragen wat erger is: de snelle opwarming van de aarde of de risico's die horen bij het opslaan van kernafval.
Hou je vast
Doen we niets of te weinig aan de opwarming van het klimaat, dan nemen we enorme risico's. We kunnen het ons niet meer veroorloven om bepaalde CO2-neutrale opties buiten beschouwing te laten, omdat ze emoties oproepen. Dus inderdaad: we moeten het (ook) hebben over... hou je vast ... kernenergie.