Kiezen tussen klimaat en klinkende munt
Hoeveel heeft u over voor een duurzame levensstijl?
Een duurzame toekomst vindt (bijna) iedereen belangrijk. Maar klimaatneutraal leven is niet gratis. Wat weegt voor ú het zwaarst: de toekomst van de planeet of uw portemonnee? Als het er wérkelijk op aankomt, maken we soms verrassende keuzes. Via onderzoeksbureau Factsnapp leggen we een representatieve groep mensen een aantal vragen en dilemma’s voor. De resultaten zijn opmerkelijk.
Is er wel een klimaatprobleem?
Willen we betalen voor het klimaat? Dan moeten we ervan overtuigd zijn dat klimaatverandering écht een probleem is. De deelnemers aan ons onderzoek kunnen de ernst van het klimaatprobleem een cijfer geven van 1 tot en met 10. Een 1 betekent ‘géén probleem’, een 10 staat voor ‘een héél groot probleem’. Ruim 81% van de deelnemers waardeert het klimaatprobleem met een 6 of hoger. We kunnen dus de conclusie trekken dat verreweg de meeste mensen de klimaatverandering serieus nemen.
Betalen voor het klimaat
Bent u bereid om te betalen voor het tegengaan van de klimaatverandering? Ook die vraag stellen we de respondenten. Een ruime meerderheid van alle respondenten zegt ja. Maar er zijn opvallende verschillen tussen de diverse leeftijdsgroepen. De 16- tot 29-jarigen zijn duidelijk van mening dat er financieel iets moet gebeuren: in die groep is 67,6% van de mensen bereid de portemonnee te trekken. De ouderen zijn wat minder scheutig. Van alle 50-plussers wil iets meer dan de helft (52,6%) betalen voor het klimaat. Ook opvallend is dat er één leeftijdsgroep is die nóg iets minder enthousiast is. Van de 30-39-jarigen wil ‘slechts’ 50% betalen om de opwarming van de aarde een halt toe te roepen. In die leeftijdsgroep vinden we relatief veel ouders van opgroeiende kinderen. In die fase in het gezinsleven kunnen de uitgaven flink oplopen. De tegenzin om er nóg een kostenpost bij te krijgen is misschien niet zo verrassend.
Hoeveel heeft u over voor het klimaat?
De meeste mensen hebben dus best wat geld over voor een beter klimaat. Maar hoevéél willen ze dan betalen? Ook die vraag stellen we aan de onderzoeksdeelnemers. Uit de antwoorden blijkt dat het klimaat voor de meeste mensen niet méér moet kosten dan 100 euro per jaar. Twee van de drie respondenten willen jaarlijks een bedrag tussen 10 en 100 euro besteden aan de verbetering van het klimaat. Daarnaast is er een flinke groep die bereid is om dieper in de buidel te tasten. Een kwart van alle ondervraagden heeft voor klimaatmaatregelen maar liefst 100 tot 500 euro per jaar over.
Wie moet er opdraaien voor de kosten?
Soms lijken discussies over het klimaatprobleem uit te lopen op een generatieconflict. Moeten ouderen voor de kosten opdraaien, omdat zij het probleem hebben veroorzaakt? Of zouden jongeren de rekening moeten betalen, omdat zij nu eenmaal nog jarenlang last hebben van een opwarmend klimaat? De deelnemers aan ons onderzoek hebben er geen behoefte aan elkaar de schuld (en de kosten) in de schoenen te schuiven. 86,4% van de jongeren en 94,3% van de ouderen kiest voor de gulden middenweg: met het klimaatprobleem heeft iedereen te maken, dus de kosten moeten eerlijk verdeeld worden.
Er is méér nodig dan geld
Een deel van de respondenten (38,8% van de 50-minners en 47% van de 50-plussers) is níét bereid te betalen voor het klimaat. Als we aan die groep vragen of zij wél bereid zijn een andere, niet-financiële bijdrage te leveren, zegt ruim 80% ja. Op de vraag wat die bijdrage kan inhouden, krijgen we uiteenlopende antwoorden. Veel mensen pleiten ervoor de verwarming iets lager te zetten. Ook minder hard rijden op de snelweg wordt vaak genoemd. De suggestie om minder of geen vlees te eten, komt opvallend vaak voorbij. Diverse respondenten nemen zich voor om minder vaak in de auto te stappen of de benzineauto in te ruilen voor een elektrische. Het huis isoleren of zonnepanelen installeren wordt regelmatig genoemd als manieren om iets aan het klimaat te doen. Ook veelgehoord: korter douchen (of minder vaak). Tegenover de talloze suggesties staan reacties van mensen die betwijfelen of het wel nut heeft zelf iets te doen tegen klimaatverandering. Zij vinden dat grote bedrijven de echte boosdoeners zijn. Daarnaast zijn er respondenten die van mening zijn dat maatregelen in Nederland niets uitrichten. Volgens hen zouden landen als China en de Verenigde Staten het voortouw moeten nemen.
Internationaal onderzoek
De bereidheid om iets te doen aan het klimaat wordt niet alleen in Nederland onderzocht. Ongeveer gelijktijdig met onze enquête vond een onderzoek plaats in tien westerse landen, waaronder de Verenigde Staten, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Net als in Nederland maken de inwoners van andere landen zich ernstige zorgen over het klimaatprobleem. Zo’n 62% van de mensen vindt dat de klimaatcrisis de grootste milieu-uitdaging van onze tijd is. Maar dat betekent niet dat de bereidheid om te kiezen voor een andere manier van leven net zo groot is. In alle onderzochte landen samen wil 51% daadwerkelijk iets doen voor het klimaat, maar in Nederland is de actiebereidheid het laagst. Hier wil maar 37% van de mensen in actie komen. De belangrijkste reden waarom mensen hun levensstijl níét willen aanpassen, is opmerkelijk: 74% van de ondervraagden is tevreden met wat ze nu al doen voor een beter klimaat.
Poll
