Leeft de energietransitie in Nederland nog wel?
Minder zorgen over het klimaat, tóch verduurzaming
Klimaatverandering blijft de Nederlanders bezighouden. Toch lijken we ons langzaam maar zeker iets minder druk te maken over het klimaat. Misschien zijn er de laatste jaren andere, (nog) grotere zorgen voor in de plaats gekomen. Omdat de bezorgdheid over het klimaat afneemt, is het niet verwonderlijk dat ook het enthousiasme om te investeren in de verduurzaming van de eigen woning wat terugloopt. Zo zijn de twijfels over de warmtepomp wat toegenomen en heeft het vertrouwen in zonnepanelen als duurzame oplossing vorig jaar een flinke deuk opgelopen. Het zijn enkele van de meest opvallende uitkomsten van de Nationale Monitor Energietransitie 2025. De NME is een jaarlijks onderzoek dat laat zien hoe we in ons land aankijken tegen de energietransitie.
De Nationale Monitor Energietransitie geeft een actueel beeld
Bij Feenstra volgen we met veel belangstelling de meningen en verwachtingen over de energietransitie. Omdat we op ieder moment een goed en actueel beeld willen hebben van de stemming op dit gebied, laten we onderzoeksbureau MWM2 ieder jaar een grootschalig, representatief onderzoek uitvoeren. In dit artikel vindt u een samenvatting van de belangrijkste resultaten.
Minder mensen zijn bezorgd over het klimaat
Klimaatverandering is nog altijd een onderwerp dat leeft onder de Nederlanders. In 2025 zegt 68% van de deelnemers aan het onderzoek dat ze zich zorgen maken over het klimaat. Maar die groep is een stuk kleiner geworden sinds 2022, toen 78% van de mensen nog klimaatzorgen had. De zorgen over het klimaat zijn minder sterk aanwezig onder jongeren (64%) dan onder ouderen (72%). Merkwaardig genoeg voelen jongeren méér urgentie om in actie te komen voor het verduurzamen van hun woning dan ouderen.
Zijn we klaar voor de toekomst? Steeds meer Nederlanders denken van wel.
Niet minder dan 42% van de Nederlanders vindt dat hun woning (bijna) klaar is voor de toekomst, als het gaat om duurzame energievoorziening. Vier jaar geleden was dat nog maar 34%. Hierbij is het verschil tussen arm en rijk opvallend. In de laagste inkomensklasse vindt maar 26% dat de woning (bijna) klaar is voor een duurzame toekomst. Bij de middeninkomens en hogere inkomens ligt dat percentage (veel) hoger.
De opmars van energiezuinige maatregelen en installaties vordert gestaag
De groep mensen die energiezuinige apparatuur (zoals een koelkast of wasmachine) hebben aangeschaft of zijn overgestapt op een hybride verwarmingssysteem groeide in 2025. Bij de installatie van zonnepanelen zien we een duidelijke stagnatie. De groep mensen die zonnepanelen heeft geïnstalleerd werd in 2025 niet groter. De groep die plannen heeft om zonnepanelen aan te schaffen, werd kleiner.
Investeren in een duurzame woning? Prima, maar dan wel met subsidie.
Hoewel de bezorgdheid over het klimaat afneemt, is nog altijd een ruime meerderheid van de Nederlanders bereid om te investeren in verduurzaming. De groep die de portemonnee wil trekken voor een energiezuinige woning is wel kleiner geworden; van 79% in 2022 naar 69% in 2025. Het milieu vormt daarbij bepaald niet de belangrijkste motivatie; investeren in duurzaam wonen doen we vooral voor een lagere energierekening. Subsidies spelen een grote rol bij beslissingen over verduurzaming. Als het gaat om een investeringsbedrag van € 5.000,- of hoger, wil twee derde van de mensen dat alléén doen met subsidie. Wanneer we besluiten om níét te investeren in een energiezuinige woning, doen we dat vooral omdat het bedrag te hoog is of de terugverdientijd te lang.
Een gasloze toekomst is niet vanzelfsprekend
In 2023 ging nog 41% van de deelnemers aan de Nationale Monitor Energietransitie ervan uit dat we over dertig jaar volledig van het aardgas af zouden zijn. Dat vertrouwen is flink gedaald. Dit jaar gelooft nog maar 27% van de ondervraagden erin dat in 2055 de aardgasloze samenleving een feit zal zijn.
De cv-ketel verdwijnt nog niet uit beeld
De NME legde vorig jaar én dit jaar aan de deelnemers de vraag voor wat ze zouden doen als ze nú hun cv-ketel moesten vervangen. Vorig jaar koos 41% voor een warmtepomp (hybride of all-electric) en 34% voor een nieuwe cv-ketel. Dit jaar is dat opvallend genoeg andersom: 41% van de ondervraagden wil in die situatie een nieuwe cv-ketel en nog maar 34% schaft een warmtepomp aan.
Nog altijd meer vertrouwen in installatiebedrijven dan in de overheid
Nederlanders verwachten bij het verduurzamen van hun huis net als vorige jaren dat de overheid met initiatieven komt. Dat betekent niet dat we veel vertrouwen hebben in de deskundigheid van de overheid, als het gaat om energiezuinige maatregelen. Voor die expertise rekenen we nog steeds vooral op fabrikanten en installatie- en onderhoudsbedrijven. Van de huidige regering hoeven we weinig oplossingen voor de energietransitie te verwachten, denken de meeste deelnemers aan de NME. Slechts 19% heeft op dat gebied vertrouwen in het kabinet-Schoof.
De achtste Nationale Monitor Energietransitie
De Nationale Monitor Energietransitie is een jaarlijks terugkerend onderzoek in opdracht van Feenstra. Het doel van het onderzoek is een goed beeld te geven van de kijk van Nederlanders op duurzaam en energiezuinig wonen én van de ontwikkelingen die daarin zichtbaar zijn. In 2025 werd de Nationale Monitor Energietransitie voor de achtste keer gehouden.
Poll