Niet iederéén heeft een hoge energierekening
Mede door CO₂-gestuurde ventilatie van Energielabel C/D naar A++
De tarieven van gas en elektriciteit houden vrijwel iedereen bezig. De hoge prijzen zijn een extra stimulans om bestaande woningen energiezuiniger te maken. Dat gebeurt al op veel plaatsen en op steeds grotere schaal. Ook woningcorporaties kijken naar de mogelijkheden om de energielasten van hun bewoners te verlagen. Innovatieve technieken bewijzen in de praktijk dat ze écht werken.
CO₂-gestuurde ventilatie
De woningcorporatie Wetland Wonen, in de Kop van Overijssel, maakt serieus werk van het verduurzamen van haar woningen. In de loop van 2022 heeft de corporatie 68 eengezinswoningen in Vollenhoven aangepakt. In deze woningen is een bijzondere innovatie toegepast op het gebied van ventilatie. Ieder huis is voorzien van een mechanisch ventilatiesysteem. Daar horen ook ventilatieroosters in ramen en deuren bij. Het nadeel van zulke roosters is dat ze ervoor zorgen dat er behoorlijk wat warmte verloren gaat. Om dat warmteverlies te beperken, is het ventilatiesysteem in deze woningen CO₂-gestuurd. In de woonkamer is de bedieningsunit van de mechanische-ventilatiebox uitgebreid met een CO₂-sensor. Zodra de CO₂-waarde in de kamer te hoog wordt, schakelt de mechanische ventilatie naar een hogere versnelling. In de ventilatieroosters (ZR-roosters) is een membraan aangebracht dat de toevoer van frisse lucht regelt. Wanneer de mechanische ventilatie harder werkt, ontstaat er onderdruk en gaat het membraan verder openstaan. Is de CO₂-waarde normaal, dan blijft het membraan gesloten. Dat heeft als voordeel dat er door het rooster minder kou naar binnen komt.
Eerst de bouwkundige schil
De eerste fase van het project richtte zich op de bouwkundige schil van de huizen. De daken werden na-geïsoleerd. Bij een aantal daken gebeurde dat van binnenuit, maar er zijn ook woningen die een compleet nieuw, geïsoleerd dak hebben gekregen. De spouwmuren zijn voorzien van isolerend materiaal en alle ramen zijn vervangen door HR++-glas. Tot slot is er ook vloerisolatie aangebracht. Rekening houdend met de mogelijkheden trok Wetland Wonen alle registers open om ervoor te zorgen dat de woningen na de renovatie de warmte zo goed mogelijk vasthouden.
Hybride warmtepomp
Samen met Wetland Wonen heeft Feenstra naar verschillende mogelijkheden gekeken voor een duurzame installatie in de woningen. Uiteindelijk heeft de woningcorporatie ervoor gekozen de woningen te verwarmen met hybride warmtepompen. Bovendien heeft iedere woning zes zonnepanelen op het dak. Die nemen een belangrijk deel van het elektriciteitsverbruik voor hun rekening. Ondanks de isolerende maatregelen bleek het warmteverlies voor de woningen nog iets te groot om een all-electric warmtepomp rendabel te maken. Met andere woorden: de huizen kunnen op dit moment nog niet ‘van het gas af’. Op de koudere dagen van het jaar zal de cv-ketel nog moeten bijspringen. Toch maken de woningen een sprong van Energielabel C/D naar A++. Het aardgasverbruik zal waarschijnlijk met zo’n 60% afnemen.
Ná 2026 ook bereikbaar voor particuliere woningeigenaren
Met een combinatie van technieken kunnen we woningen aanzienlijk energiezuiniger maken. Het verduurzamingsproject in Vollenhove is dan ook géén experiment; de maatregelen die we toepassen, hebben zichzelf al stuk voor stuk in de praktijk bewezen. Een compleet pakket aan technische oplossingen zoals dat in de huizen in Vollenhove is toegepast, is op dit moment vooral mogelijk bij grootschalige projecten. Voor particuliere woningen zijn de mogelijkheden voorlopig nog beperkt. Als het aan het kabinet ligt, gaat de traditionele cv-ketel vanaf 2026 in álle woningen geleidelijk plaatsmaken voor hybride oplossingen. Tegen die tijd zullen deze (en nóg nieuwere) technieken ook voor particuliere eigenaren van een woning ruimschoots beschikbaar zijn.
Huurwoningen en de energietransitie
Iedere woning heeft een eigenaar. Maar dat is lang niet altijd de bewoner zelf. Nederland telt ruim 3 miljoen huurwoningen. Bijna tweeënhalf miljoen van die woningen zijn eigendom van woningcorporaties. De taak van een woningcorporatie is om prettig en betaalbaar wonen mogelijk te maken voor mensen die op de vrije markt niet makkelijk een passend huis kunnen vinden. Ongeveer een derde van de huurwoningen in Nederland valt dan ook in de categorie ‘sociale huur’. Veel corporatiewoningen zijn vóór 2000 gebouwd en dus bepaald niet energiezuinig. Als we de bestaande woningvoorraad van de corporaties duurzamer maken, zetten we dus een flinke stap op weg naar een CO₂-neutrale toekomt.
Hoge-temperatuur-warmtepomp
Tijdens de energietransitie zorgen innovaties ervoor dat we steeds grotere stappen kunnen zetten. Een voorbeeld van zo’n vernieuwing is de ontwikkeling van de hoge-temperatuur-warmtepomp. Dat systeem maakt het mogelijk om huizen die niet héél goed geïsoleerd zijn, volledig elektrisch te voorzien van verwarming en warm water. In de loop van 2023 staat in een nieuw renovatieproject voor Wetland Wonen de installatie van een aantal hoge-temperatuur-warmtepompen op het programma.
Poll